Umiejętność dobrego komunikowania się z dzieckiem jest dla rodziców kluczowym wyzwaniem. Rodzicielstwo może być szczęśliwsze i radośniejsze, jeśli stworzymy więź z dzieckiem opartą o zasady prawidłowej komunikacji. I nie jest istotne, czy dziecko dopiero uczy się chodzić, czy jest nastolatkiem – dobra komunikacja to klucz do bliskich relacji, budowania poczucia własnej wartości dziecka i wzajemnego szacunku.

Komunikacja jest rozumiana jako proces przekazywania informacji, postaw, idei, emocji oraz uczuć. Odbywa się głównie w sposób werbalny. Duże znacznie mają również niewerbalne środki komunikacji takie, jak ekspresja mimiczna, gestykulacja, dotyk, a nawet milczenie. W relacjach szczególnie bliskich, jak więź pomiędzy rodzicem i dzieckiem,  jej duża część może dokonywać się w sposób  zupełnie nieświadomy. Bardzo istotną sprawą jest, aby nasze dzieci czuły się akceptowane, rozumiane i szanowane. Jedną z kluczowych przestrzeni w naszej relacji z dzieckiem, w której potrzeby te możemy zaspokajać, jest przestrzeń rozmowy. Właściwe reagowanie na potrzeby dziecka tworzy wzajemną pozytywną więź, natomiast ignorowanie ich wywołuje w dziecku żal, a nawet agresję. W każdym wypadku bardzo ważna jest postawa rodzica, zwłaszcza gdy dziecko szuka punktu odniesienia dla siebie, własnych ról życiowych w przyszłości. Kluczem jest dobra komunikacja.

Naukę komunikacji z dzieckiem warto zacząć od aktywnego słuchania. Wbrew pozorom to nie jest takie łatwe! Kiedy my jesteśmy zmęczeni po pracy, przed nami zakupy, gotowanie, sprzątanie, kończenie raportu, może zwyczajnie brakować nam sił. Nie ma na to złotej recepty – na rozmowę z dzieckiem po prostu zawsze powinniśmy znaleźć czas. Gdy dziecko opowiada nam o swoich przeżyciach, my poznajemy jego problemy, kształtujący się światopogląd, widzimy także, z jakimi problemami sobie nie radzi. Zdecydowanie łatwiej będzie nam zrozumieć problemy dziecka i im zaradzić, jeśli nie przeoczymy żadnych szczegółów. W trakcie rozmowy należy także dawać dziecku do zrozumienia, że uważnie słuchamy jego historii i że jest ona w tej chwili najważniejsza. Warto przytaknąć, dopytać, ale nie przerywając dziecku rozpoczętego wątku. Często naszą pociechę może coś gryźć, chociaż nie będzie wiedziała tak naprawdę, co jest tego przyczyną. Nie zawsze musimy udzielać złotych rad – często wystarczy pokazać, że rozumiemy problemy dziecka i że są one dla nas bardzo ważne.

Rozkazy są kolejną barierą w skutecznej komunikacji. Często używane przez rodziców, którzy komunikują się z dzieckiem w sposób autorytarny. Ich główny cel to kontrola poprzez groźby, żądania albo rozkazy. W wielu przypadkach rodzic taki nie jest agresywny, po prostu nieświadomie namawia dziecko do wyzbycia się uczuć. Tym samym daje mu do zrozumienia, że jego odczucia nie są ważne i nie może ufać swoim emocjom. Konsekwencją takiego zachowania jest wzbudzenie u dziecka niezrozumienia i poczucia niskiej wartości.

Przeszkodą w dobrej komunikacji z dzieckiem jest obwinianie. Rodzic obwiniający dziecko sprawia, że czuje się ono mniej ważne i ma wrażenie, że to rodzic ma zawsze rację. Czasem taki rodzic, żeby wymóc posłuszeństwo stosuje sarkazm (może być to rodzaj przemocy emocjonalnej).

Umiejętność porozumienia się ze swoim dzieckiem to najprawdopodobniej jedna z najważniejszych kompetencji rodziców. Kiedy dzieci – niezależnie od wieku w jakim są – wiedzą, że mogą porozmawiać z rodzicami o swoich sprawach czują się: ważne, kochane, mają poczucie sprawstwa, a także uczą się właściwej samooceny, rozwiązywania problemów, współpracy z innymi.